Friday, August 24, 2012

या कलाकारासाठी आपण काही करणार?


मी आज सकाळी पुष्पा पागधरे यांच्याशी फोनवर बोललो. मराठीतील ज्येष्ठ गायिका पुष्पा पागधरे सध्या मुंबईतील माहीम भागात रहेजा हॉस्पिटल जवळ मच्छीमार वस्तीत राहत आहेत. `इतनी शक्ती हमे देना दाता...` या सारखे `अंकुश` चित्रपटातील हिंदी गीत आणि मो. रफी यांच्यासमवेत गायलेले `अगो पोरी संभाल दरीयाला तुफान आयलंय भारी...` हे मराठी गाणे... या शिवाय `आला पाउस मातीच्या वासात गं...`, `हात मेहंदीचा रंग माझा गोरा...`, `नाच गं घुमा... कशी मी नाचू?`  सारखी मराठी गीते गाणाऱ्या पुष्पाताई `आयत्या बिळात नागोबा` आणि `ज्योतिबाचा नवस` या दोन चित्रपटांसाठी `उत्तम पार्श्वगायिका` या `चित्रपट महामंडळा`च्या पुरस्काराच्या मानकरी ठरल्या आहेत. त्यांना १४०० रुपये दरमहा मानधन मिळते !  

त्यांनी १९८७ मध्ये कलाकाराच्या १० टक्के कोट्यातून मुंबईत घर मिळावे म्हणून अर्ज केला होता. तो २५ वर्षांपासून `विचाराधीन` आहे. या काळात किती `पात्र` कलाकारांना या कोट्यातून घर मिळाले, हा संशोधनाचा विषय ठरावा. मागील आठवड्यात मी ठाणे जिल्ह्यात पालघर येथे गेलो होतो. तेथे माझा मित्र डॉ. प्रकाश गुडसूरकर असतो. तो ज्या `फिलिया` हॉस्पिटलमध्ये कन्सल्टन्त आहे, ते हॉस्पिटल डॉ. पागधरे यांचे आहे. ते नाव वाचून मला `पुष्पा पागधरे` हे नाव आठवले. काही गाणी आठवली. योगायोगाची गोष्ट ही, की तेथून परतल्यानंतर एक-दोन दिवसांनी `लोकसत्ता`मध्ये त्यांच्या संदर्भात एक बातमी प्रकाशित झाली. त्यानंतर आज एक बातमी आली. त्यात त्यांचा मोबाईल नंबर होता. मी त्यांच्याशी संपर्क साधला. छान गप्पा झाल्या.

त्या म्हणाल्या, ``लोकसत्ता मध्ये बातमी आली. त्या नंतर मंगेशकर कुटुंबीय, राज ठाकरे यांच्यासह अनेकांनी माझ्याशी संपर्क साधला. मदतीची तयारी दाखविली. पण सुदैवाने माझी आर्थिक स्थिती अगदी वाईट नाही. मी मच्छीमारांच्या वस्तीत राहते. मला एवढेच वाटते, की सरकारकडून मिळणारे १४०० रुपये मानधन कुणालाच पुरत नाही. ते सर्वांनाच वाढवून द्यावे. मी १९८७ मध्ये १० टक्के कोट्यातून घरासाठी अर्ज केला होता, पण अजून घर मिळाले नाही. शासनाने ते मला मिळवून द्यावे आणि मी केलेल्या योगदानाचा यथोचित सन्मान व्हावा...``

किती सध्या अपेक्षा आहेत या? या पूर्ण करणे सरकारला अवघड आहे? `माहितीच्या अधिकारा`त मागणी केली तर कोणा `कलाकारा`ला कोणत्या `कले`साठी घर देण्यात आले आणि त्या साठी कोणा नेत्यांनी `प्रयत्न` केले हा इतिहास उगाळला तर खूप काही घबाड हाती लागेल...! अशा कलाकारासाठी कोण पुढाकार घेणार? आपल्यापैकी कोणाची मंत्रालयात `वट` असेल तर पुष्पा पागधरे यांची इच्छा त्यांच्या वृद्धापकाळी तरी पूर्ण होऊ शकेल?

``मी आपणास काय मदत करू शकतो?`` या माझ्या प्रश्नाला उत्तर देताना त्या जे बोलल्या, ते त्यांच्या मोठ्या मनाचे द्योतक ठरले. त्या म्हणाल्या, ‘एखाद्या कलाकाराला रसिकाकडून फक्त दाद मिळण्याची अपेक्षा असते. देवाच्या दयेने माझे आयुष्य बरे आहे... अगदीच दरिद्री स्थिती नाही. आपण मदतीचा हात पुढे केलात, त्या बद्दल धन्यवाद. अनेकांनी असा हात पुढे केला. पण मला आपणाकडून काही नको. सरकारने माझ्या कामाची दाखल घेवून मला घर मिळवून द्यावे आणि माझ्या कामाचा योग्य पुरस्काराद्वारे सन्मान करावा, एवढीच अपेक्षा आहे.``

पुष्पा पागधरे यांची गाणी ऐकायची, तर http://gaana.com/#!/artists/pushpa-pagdhare ही लिंक पहा.
त्यांची एक छान अप्रकाशित गझल ऐकायची असेल तर http://himanshuray.weebly.com/uploads/7/9/7/0/7970745/pushapa_pagdhare-tere_ansuo-air.mp3 ही लिंक क्लिक करा.
त्यांच्याशी बोलायचे तर 9869534160  या क्रमांकावर संपर्क साधा...
शक्य असेल तर मुख्यमंत्र्यांकडे पुष्पा पागधरे यांच्यासाठी विनंती करा...